काठमाडौं । अमेरिकी जेट विमानहरूले शनिबार राति इरानको आणविक पूर्वाधार केन्द्रहरुमा आक्रमण गरेको छ । राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले घोषणा गरे लगत्तै अमेरिका प्रत्यक्ष रुपमा आक्रमणमा संलग्न भएको छ । इरानमाथि इजरायली हवाई आक्रमणबाट सुरु भएको नौ दिन पछि अमेरिका आफैं संलग्न भएको हो ।

कसरी भयो आक्रमण- 
 
- ट्रम्पले सोसल मिडिया ट्रुथ सोसल मार्फत अपरेशनको घोषणा गरे।

- आक्रमण तीन आणविक केन्द्रमा लक्षित थिएस् फोर्डो, नातान्ज र एस्फहान।

- फोर्डो साइटमा 'बमको पूर्ण पेलोड' खसालिएको थियो।

- आक्रमणहरू GBU-57 बंकर-बस्टर बमहरूले सुसज्जित B-2 रणनीतिक बमवर्षकहरूद्वारा गरिएको थियो।

- यो १९७९ पछि इरानमा पहिलो अमेरिकी सैन्य हमला हो।

- इजरायललाई अपरेशनको पूर्व चेतावनी प्राप्त भएको रिपोर्ट गरेको छ। अहिलेसम्म कुनै प्रभाव परेको छैन ।
- विज्ञहरूले फोर्डोमा भएको आक्रमणले आणविक विस्फोट वा ठूलो मात्रामा विकिरण निस्कने सम्भावना कम रहेको बताएका छन्।

- अन्तर्राष्ट्रिय पर्यवेक्षकहरू साइटमा कुनै आणविक हतियार वा रिएक्टरहरू नभएको विश्वास गर्छन्।

- इरानी अधिकारीहरूले फोर्डो सुविधा समय अगाडि नै खाली गरिएको र कुनै अपूरणीय क्षति नभएको बताएका छन्।

'शान्तिको समय'

- हमलाहरू पछि, ट्रम्पले घोषणा गरेका छन्, 'शान्तिको समय' आएको छ ।

- उनले यसलाई 'संयुक्त राज्य अमेरिका, इजरायल र विश्वको लागि ऐतिहासिक क्षण' भने र इरानलाई 'यो युद्ध अन्त्य गर्न सहमत हुन' आग्रह गरे।

- ट्रम्पले हाल थप हमलाहरूको योजना बनाएका छैनन् र वार्ताको सम्बन्धमा तेहरानबाट प्रतिक्रियाको पर्खाइमा छन्।

- यसअघि, ट्रम्पले इरानमा, विशेष गरी फोर्डो साइटमा हमला गर्ने सम्भावनालाई अस्वीकार गरेका थिएनन्। ह्वाइट हाउसले दुई हप्ता भित्र निर्णय आउने संकेत गरेको थियो।

कूटनीति त्याग्दै

- हमलाहरू अघि, अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले युरोपेली सहयोगीहरूलाई आश्वासन दिएका छन्, वाशिंगटन कूटनीतिक समाधानप्रति प्रतिबद्ध छ ।

- रुबियोले दुई दिनको अवधिमा बेलायत, इटाली, साइप्रस, फ्रान्स र स्वीडेनका अधिकारीहरूसँग वार्ता गरे।

- यसैबीच, इरानी विदेशमन्त्री अब्बास अराघचीले जेनेभामा युरोपेली प्रतिनिधिहरूसँग भेट गरे, तर वार्ताले प्रगति हासिल गर्न सकेन।

इजरायल

- जुन १३ मा द्वन्द्व सुरु भएदेखि पहिलो पटक, इजरायलमा २४ घण्टाभन्दा बढी समयसम्म कुनै रकेट अलर्ट जारी गरिएको थिएन।

- अमेरिकी हमलाको प्रतिक्रियामा, इजरायली सेनाले नागरिक प्रतिबन्धहरू कडा बनायो, सार्वजनिक जमघटमा प्रतिबन्ध लगायो र गैर(आवश्यक व्यावसायिक सञ्चालनहरू रोक्यो।

तनाव बढेको १० औं दिन

- इजरायलले जुन १३ मा इरानको आणविक र क्षेप्यास्त्र कार्यक्रमको विनाशलाई आफ्नो उद्देश्यको रूपमा उल्लेख गर्दै आफ्नो सैन्य कारबाही सुरु गर्यो।

- इरानले ब्यालिस्टिक क्षेप्यास्त्र र ड्रोन सहितको प्रतिशोधात्मक हमलाको जवाफ दियो।

- रूसले इजरायलको कार्यको निन्दा गर्‍यो र मध्यस्थता गर्न इच्छुक रहेको संकेत गर्‍यो।

- जुन १९ मा, रूसी विदेश मन्त्रालयकी प्रवक्ता मारिया जाखारोभाले अमेरिकालाई सैन्य संलग्नता विरुद्ध चेतावनी दिइन्, यस्तो हस्तक्षेपले 'साँच्चै अप्रत्याशित नकारात्मक परिणाम' निम्त्याउन सक्छ भनेर चेतावनी दिइन्। (विभिन्न स्रोतहरुको सहयोगमा तयार गरिएको समाचार सामग्री)